Carol B.
5/5
PUBLIEK FIGUUR is een nieuwe reeks tijdelijke kunstopdrachten voor de publieke ruimte in het Antwerpse Stadspark. Voor de eerste editie werd kunstenaar Tramaine de Senna (1981, V.S., woont en werkt in Antwerpen) uitgenodigd om een nieuw bronzen beeld te maken dat een jaar lang de andere “figuren” in het park zal vervoegen. PUBLIEK FIGUUR is een project van Kunst in de Stad – Middelheimmuseum.
Sinds de inhuldiging in 1869 sieren standbeelden en monumenten ter ere van historische figuren als schilders en dichters, monarchen en militairen het Stadspark. Een in onbruik geraakte klassieke stenen sokkel wordt nu aangewend om nieuwe beelden te presenteren in de publieke ruimte. Onder de noemer PUBLIEK FIGUUR wordt elk jaar een hedendaagse kunstenaar gevraagd om na te denken over de actuele betekenis van publieke representatie: Wie of wat zetten we op een sokkel? Wie of wat beelden we uit in de stad? De nieuw geproduceerde kunstwerken die resulteren uit deze opdracht gelden als een artistiek, visueel antwoord op deze maatschappelijke vragen.
“Met de opdrachtenreeks PUBLIEK FIGUUR zet de stad vanuit een hedendaagse artistieke benadering en een actueel begrip van de stedelijke samenleving weer sterk in op standbeelden in de openbare ruimte. Jong talent krijgt hiermee ook de kans een visie op mens en maatschappij uit te drukken in een beeld en om zich een jaar lang te richten tot het grootste en schoonste publiek: de bewoners en bezoekers van Antwerpen.” – Nabilla Ait Daoud, schepen voor cultuur stad Antwerpen
Voor PUBLIEK FIGUUR #1 maakt kunstenaar Tramaine de Senna een bronzen beeld dat geïnspireerd is door vraagstukken over identiteit, trompe-l’oeil sculpturen en popcultuur. De titel Figure of Color verwijst zowel naar de titel van de opdrachtenreeks als naar de Engelse uitdrukking “person of color”, die voornamelijk in de V.S. gebruikt wordt als term voor niet-witte Amerikaanse burgers. Deze titel laat de Senna niet alleen toe om de politieke dimensie van haar werk aan te halen, maar ook om haar liefde voor kleur (als symbolische drager van betekenis en emotie) naar voren te schuiven. Net als in haar eerdere werk verkent de Senna ook nu de mogelijke transformaties en meerduidige manifestaties van lichaam, identiteit en vorm.
De Senna vat in dit beeld de gelaagdheid van identiteit en de vele vormen waarin we ons tonen – of waarachter we ons verstoppen. In haar eigen woorden: “Ik zie dit bij mezelf en bij sommige familieleden, hoe we ons voorkomen of onze verschijning opbouwen of aanpassen om “erbij te horen.” Hierdoor ontstaan er dubbelgangers, of zelfs meerdere, overlappende figuren.” Wie is dan deze figuur die de kunstenaar heeft toegevoegd aan de “bewoners” van het park? De figuur oogt hypervrouwelijk –lang weelderig haar, uitwaaierende rokken– maar blijft ongekend: het aangezicht voortdurend afgewend, enkel en alleen vanop de rug te zien. Door de verschijning van het beeld vanuit verschillende perspectieven en standpunten telkens te laten veranderen geeft de kunstenaar aan dat we nooit slechts één ding tegelijk zijn. Wie we zijn valt nooit in één blik te vatten. De betekenis en beleving van het kunstwerk, net als ons gevoel van het eigene, is zo dus steeds onderhevig aan interne en externe veranderingen.
Vanuit een breder, (kunst)historisch perspectief kan de figuur van de ongekende vrouw ook begrepen worden als antwoord op de geringe aanwezigheid van standbeelden van vrouwen (allegorische naakten daargelaten), maar ook van beelden gemaakt door vrouwelijke kunstenaars, in de collectie Kunst in de Stad.
Het is de eerste keer dat de Senna met brons werkt, haar oeuvre bestond tot nu toe vooral uit kunststoffen, textiel, keramiek en composieten. In het verlengde van de titel en de inhoudelijke lading van het werk ging de kunstenaar aan de slag met gepigmenteerde was om de patina van het bronzen beeld meerdere kleurschakeringen te geven. Deze waslagen dienen niet alleen om het brons te beschermen tegen de elementen, ze bepalen dus ook mee de verschijning van deze “kleurrijke” figuur.
